Statamic: file-based vs database

Statamic is een populair content management systeem dat anders werkt dan veel andere CMS’en. Waar WordPress standaard draait op een database, kiest Statamic in de basis voor een file-based aanpak: content staat in simpele bestanden in je project. Dat is snel, eenvoudig en overzichtelijk. Maar zodra je blog groeit naar duizenden artikelen of externe koppelingen nodig heeft, kan een database de betere keuze zijn.

Zoals Reinier Sierag van Kobalt zegt:

“Statamic file-based is prachtig in zijn eenvoud. Maar zodra we continu data importeren en koppelen, kiezen we bij Kobalt voor de database-oplossing. Dankzij transacties werkt dat consistenter en sneller dan Git.”

Wat is file-based in statamic?

Bij file-based Statamic wordt je content opgeslagen in tekstbestanden (Markdown en YAML). Het CMS leest die bestanden en toont ze op de website.

Voordelen file-based:

• Eenvoudig en snel te begrijpen

• Content staat letterlijk in je projectbestanden

• Makkelijk te verplaatsen naar een andere server

• Handig voor kleinere websites of projecten met weinig updates

Nadelen file-based:

• Beperkt schaalbaar bij duizenden artikelen

• Minder geschikt voor complexe zoekopdrachten

• Gevoelig voor fouten bij imports en meerdere redacteuren tegelijk

Wanneer kies je file-based?

• Voor een marketingwebsite met 100–300 pagina’s.

• Voor een campagne- of eventsite die tijdelijk online staat.

• Voor een creatieve portfolio waar eenvoud belangrijker is dan schaal.

Wat is database-based in statamic?

Met de database-driver (Eloquent Driver) slaat Statamic de content op in een database zoals MySQL of PostgreSQL. Het CMS blijft er hetzelfde uitzien, maar achter de schermen heb je de kracht van een database.

Voordelen database-based:

• Geschikt voor duizenden artikelen en bulk-imports

• Betere performance bij zoeken en filteren

• Consistente data dankzij transacties

• Sterk bij complexe relaties, bijvoorbeeld artikelen die aan producten gekoppeld zijn

Nadelen database-based:

• Iets complexer in beheer

• Afhankelijk van de database-infrastructuur

Wanneer kies je database-based?

• Voor blogs of magazines met >3.000 artikelen

• Voor kennisbanken en content-hubs die intensief gefilterd moeten worden

• Voor blogs die gekoppeld zijn aan producten of externe systemen

• Voor redactieteams met meerdere schrijvers en automatische imports

Praktijkvoorbeeld: blog met 5.000 artikelen

Stel: je hebt een blog met 5.000 artikelen, aangevuld door externe schrijvers. Daar wil je bovendien producten aan koppelen – denk aan boeken, kleding of gadgets.

Met file-based loop je al snel tegen grenzen:

• Imports overschrijven honderden bestanden per keer

• Git raakt onoverzichtelijk met duizenden commits

• Filters en zoekopdrachten worden traag

Met database-based werkt dit wél soepel:

• Alle artikelen en producten worden netjes opgeslagen in tabellen

• Relaties zoals artikel ↔ product zijn makkelijk te beheren

• Zoeken en filteren gaat razendsnel via de database

• Het redactieteam werkt gewoon verder in de vertrouwde Statamic-omgeving

Zoals Reinier het zegt:

“Met 5.000 artikelen én productkoppelingen moet je vooruitkijken. File-based voelt dan alsof je met een bakfiets op de snelweg rijdt. Het kán, maar een database is gemaakt voor dit verkeer.”

En waarom niet WordPress?

WordPress draait altijd op een database, maar dat betekent niet automatisch dat het schaalbaar is. Bij grote hoeveelheden content kan WordPress juist traag en onderhoudsintensief worden:

Alles wordt weggeschreven in één grote tabel (`wp_posts`), wat onhandig en traag is bij duizenden artikelen

• Je hebt veel plugins nodig voor SEO, caching en koppelingen, wat onderhoud en risico’s verhoogt

• Versiebeheer en samenwerking zijn lastiger dan in Statamic

Statamic + database geeft je daarentegen schaalbaarheid én eenvoud, zonder plugin-chaos.

Conclusie

Voor kleine en middelgrote websites is file-based Statamic ideaal: licht, snel en overzichtelijk. Maar zodra je blog uitgroeit tot honderden of duizenden artikelen, met externe imports en productrelaties, is een database-oplossing de slimste keuze. Je combineert de eenvoud van Statamic met de kracht van een moderne database.

Wat je wel loslaat bij een database-opzet, is de Git-historie per artikel op detailniveau. Je behoudt gewoon de revisiemogelijkheid in Statamic, maar de minutieuze commits in tijd - wie precies welke regel wanneer veranderde - zie je niet meer terug.